Publikacja w Archaeometry (2023)

14 12 2023

W czasopiśmie Archaeometry ukazał się artykuł zatytułowany „First dye identification analyses conducted on textiles from Old Dongola (Sudan, 17th–18th centuries CE)” autorstwa dr Magdaleny M. Woźniak z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego oraz dra Bartłomieja Witkowskiego, prof. Tomasza Gierczaka i dr hab. Magdaleny Biesagi, prof. ucz. z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego.

Dolina Środkowego Nilu oferuje wyjątkowe warunki środowiskowe, pozwalające na zachowanie w stanie nienaruszonym materiałów organicznych, w tym tekstyliów. Niniejszy artykuł przedstawia wyniki analizy 17 próbek pobranych z wełny, bawełny i jedwabiu wydobytych w starożytnej stolicy Starej Dongoli z warstw gleby datowanych na XVII i XVIII wiek n.e. Analiza chemiczna przy użyciu LC-MS/MS pozwoliła na identyfikację barwników tkanin.

Lokalnie produkowane tekstylia, były barwione ekstraktami z roślin np. urzetu barwierskiego (Isatis tinctoria) oraz marzanny (Rubia), które były znane i używane przez średniowiecznych farbiarzy w tym rejonie. Po raz pierwszy w badanych tkaninach zidentyfikowane zostały również barwniki zwierzęce pochodzące z ekstraktów z pluskwiaków z gatunków Kermes vermilio i Kerria. W importowanych tkaninach bawełnianych i jedwabnych zidentyfikowano niebieskie barwniki pochodzące z urzetu barwierskiego (Isatis tinctoria), ale także indygofery (Indigofera tinctoria); żółte z janowca barwierskiego (Genista tinctoria) i czerwone z kermesu (Kermes vermilio). Przedstawione w pracy badania identyfikacji barwników tekstyliów wyprodukowanych w tym regionie dostarczając nowych danych na temat produkcji i handlu tekstyliami w późnośredniowiecznym Sudanie.