Publikacja w Chem (Cell Press) (2024)

09 06 2024

W prestiżowym czasopiśmie Chem wydawnictwa Cell Press ukazała się publikacja będąca efektem współpracy zespołów dr. hab. Michała Chmielewskiego, prof. ucz. z Wydziału Chemii UW oraz prof. Agnieszki Szumnej z IChO PAN.

Publikacja zatytułowana „Supramolecular umpolung: Converting electron-rich resorcin[4]arenes into potent CH-bonding anion receptors and transporters” przedstawia nowe założenia konstrukcyjne oraz nowy typ receptorów i transporterów anionów. Pokazano w niej, że rezorcyn[4]areny, a więc związki, które są dobrze znane jako receptory kationów, w wyniku prostej modyfikacji syntetycznej mogą zostać „przebiegunowane” w taki sposób, aby mocno wiązać aniony. Wiązanie to zachodzi z udziałem uważanych powszechnie za słabe wiązań wodorowych typu CH–anion, jednak mimo to, dzięki odpowiedniej koncentracji potencjału elektrostatycznego oraz dużemu momentowi dipolowemu, receptory te są bardziej efektywne od wielu receptorów opartych na typowych silnych wiązaniach wodorowych, i to zarówno w rozpoznaniu anionów jak i w ich transporcie przez dwuwarstwy lipidowe. Co więcej, receptory tego typu posiadają cechy, które są kluczowe dla ich wykorzystania w układach biologicznych (np. ze względu na brak łatwych do protonowania/deprotonowania grup funkcyjnych, mają ograniczony cytotoksyczny efekt wyrównywania pH). Opracowana koncepcja otwiera nowe możliwości konstruowania efektywnych transporterów anionów, a także ich dalszego wykorzystania jako substancji aktywnych w leczeniu chorób związanych z zaburzeniami transportu anionów, takich jak np. mukowiscydoza.

Wkład w te badania grupy prof. Chmielewskiego został sfinansowany z grantu NCN pt. „Selektywny transport anionów o znaczeniu biologicznym przez dwuwarstwy lipidowe”  (OPUS 2018/31/B/ST5/02085).

Szczegóły publikacji:
E. R. Abdurakhmanova, D. Mondal, H. Jędrzejewska, P. Cmoch, O. Danylyuk, M. J. Chmielewski*, A. Szumna* „Supramolecular umpolung: Converting electron-rich resorcin[4]arenes into potent CH-bonding anion receptors and transporters”, Chem (Cell Press), 2024, DOI: 10.1016/j.chempr.2024.03.003

Link do strony zespołu: www.mchmielewski.pl